Tajemnica frazy (wg Izaaka Babla)
„Fraza rodzi się w kształcie jednocześnie i złym, i dobrym. Tajemnica sprowadza się do ledwie wyczuwalnego przesunięcia. Dźwignia powinna dobrze leżeć w dłoni i grzać się w jej cieple. Użyć jej należy raz tylko, a nie dwa. (…) Żadne żelazo nie może wejść w ludzkie serce z tak mrożącą siłą jak kropka w [...]
Oczy i uszy
Miałem dwanaście, może trzynaście lat, kiedy w moje ręce wpadła spora książka w twardej oprawie, z wielką czerwoną gwiazdą wybitą na grubej, płóciennej okładce, obwolutą także z czerwonymi gwiazdami (mniejszymi, ale za to dwoma), i tytułem, którego jedno słowo nic mi nie mówiło: „Mój Dagestan”. Autor, Rasul Gamzatow – to t [...]
O.S.S.
„Zbyt wielu autorów – twierdzi Richard Cohen w „How to Write like Tolstoy. A journey into the minds of ours greatest writers” – pisze o seksie w sposób, który wydaje się z jednej strony nieprzekonujący i skazany na porażkę, z drugiej zaś odrażająco cyniczny.” I dodaje: „William F. Buckley lubił wspominać obiad z Vladimirem Nab [...]
O literackości życia, duszy i końcu literatury (wg Wasilija Rozanowa)
Wasilij Rozanow nie napisał powieści. Nie napisał nawet zbioru opowiadań. Ale spośród wielkich Rosjan XIX wieku być może on najbardziej żył obsesją literatury. Nie tylko literaturą samą, ale wszystkim, co z nią związane i co przez nią – związane z życiem, a także [...]
Żeby burza brzmiała jak burza. Ćwiczenie
Napisz akapit lub stronę tekstu przeznaczonego do czytania na głos. Może to być opis miejsca (mieszkanie, pokój hotelowy, zamek, pole, inna planeta, łódka, szpital etc.), bądź zjawiska czy też zdarzenia w jakimś miejscu (burza, zamieć, pożar, spacer, rozmowa w lesie, życie łąki etc.). Może być [...]
Trzy razy Nadine Gordimer
„Rozumie się samo przez się, że żaden pisarz nie czeka na to, co ludzie nie będący pisarzami nazywają natchnieniem. Nie, żeby to się nie pojawiało. Tyle że zwykle przychodzi w godzinach nie przeznaczonych dla pisarskiego biurka, maszyny do pisania, edytora tekstu (czy czego tam jeszcze się używa).”*
„ [...]
„Rysuj, Antonio, rysuj…”
Po śmierci Michała Anioła – mówi Annie Dillard na koniec piątego rozdziału „Writing Life”* – ktoś znalazł w jego pracowni kartkę zapisaną starzejącą się ręką. Była to najwyraźniej rada skierowana do któregoś z uczniów: „Rysuj, Antonio, rysuj – i nie marnuj czasu”.
Przypomniałem sobie tę Dillard i tego [...]
Lubisz zdania?
Annie Dillard opowiada we „Writing life”, jak to znany autor został pewnego razu zatrzymany przez studenta, który miał jedno tylko pytanie: „Czy uważa pan, że mógłbym być pisarzem?”
„Cóż – odpowiedział znany autor – nie wiem… A lubi pan zdania?”
Słowa znanego autora zszokowały studenta. Zdania? Czy ja lu [...]
O metafizycznej tajemnicy przedmiotów
Na kwestię opisów można spojrzeć również tak, jak to uczynił Claudio Magris, który swój miniesej „Bóg literatury tkwi w szczegółach” („Corriere della Sera” z dn. 12.10.2011; pol. tłum. Joanna Ugniewska, „Zeszyty Literackie” nr 118) spuentował zdaniem: „Rzeczy to coś znacznie więcej niż lustro ja: [...]
O niezwykłości
Raffaele La Capria w szkicu „Minimalna Wenecja”, dołączonym do „Innej Wenecji” Predraga Matvejevića, przypomniał o wadze detalu, odwołując się do prac Wiktora Szkłowskiego: „Jeśli chcesz opisać konia – głosił Szkłowski – zrób to tak, jakby ten koń był ci zupełnie obcy, jakbyś go widział pierwszy raz w życiu. Inaczej mów [...]