O byciu sobą i dlaczego to ważne
„Przed śmiercią rabbi Zusja powiedział: „W przyszłym świecie nie zapytają mnie: Dlaczego nie byłeś Mojżeszem? Zapytają mnie: Dlaczego nie byłeś Zusją?”.”
Martin Buber, „Opowieści chasydów, przeł. Paweł Hertz, W drodze, Poznań 2005.
.
.
.
Uwaga! Ostatnia książka Jakuba Winiarskiego to napisany w [...]
Przypowieść
Człowiek myśli, że coś umie, coś opanował. Że wyćwiczył język do tego stopnia, iż będzie w stanie napisać, co tylko zechce. Albo niewiele mniej. Że od strony rzeczywistości nie przyjdzie znienacka cios, na przykład w postaci mejla, którego autor przy pomocy drobnych przesunięć w języku, drobnych załamań tekstowej faktury w [...]
Pisarz i jego postacie
Z dziennika Mavis Gallant, fragmentów opublikowanych na stronie The New Yorker:
„No one is as real to me as people in the novel. It grows like a living thing. When I realize they do not exist except in my mind I have a feeling of sadness, looking around for them, as if the half-empty café were a place I [...]
O sztuce układania mandali
W „Samsarze” Rona Fricke jest scena, która kojarzy mi się z pisaniem. Nie każdym, ale takim, które chciałbym uprawiać. Obraz to wysmakowany, wciągający, z typowym dla tego filmu drugim dnem.
Mnisi usypują mandalę. Przy czym słowo „usypują” nie oddaje skupienia, zaangażowania, ani spokojnego, a przy [...]
Bez nadziei i bez rozpaczy
W eseju „On Writing” („O pisaniu”) zamieszczonym w „Collected Stories” (The Library of America, 2009) Raymond Carver jest równie wstrzemięźliwy w udzielaniu rad, jak w opowiadaniach. O jednej radzie, czy może raczej należałoby powiedzieć: o jednej myśli mówi jednak z wielkim szacunkiem. Choć znowuż – podobnie [...]
O świecie i jego pomocy
Od wczoraj dobra nowina rozgrzewa internety: „Flights” Olgi Tokarczuk, czyli „Bieguni” w przekładzie Jennifer Croft (Fitzcarraldo Editions, 2017) nominowane zostały do The Man Booker International Prize. Książkę pamiętam słabo, nie zachwyciła mnie albo się na niej nie poznałem, nieważne. Ważne, że w związku z t [...]
Zdaniopisarze, książkopisarze i inne pomysły Harry’ego Mulischa
Bywają dzieła, które prócz akcji oferują czytelnikowi wypowiedzi o literaturze, pisaniu, pisarzach, procesie twórczym – do przemyślenia. Jedną z takich książek jest „Procedura” Harry’ego Mulischa (przeł. Jerzy Koch, W.A.B., Warszawa 2012). Oto kilka uwag, jakie czytelnik [...]
Smak detalu (cz. 1: Karl Ove Knausgård)
Proszę przeczytać te kilka fragmentów 6 tomu „Mojej walki” Karla Ove Knausgårda (przeł. Iwona Zimnicka, WL, Kraków 2018):
„Njaal poszedł za nią, Heidi też. Wziąłem Johna na ręce i zaniosłem go za pozostałymi dziećmi do łazienki. Posadziłem go na podłodze, sięgnąłem na półkę pod lustrem p [...]
O demonach i innych tematach (wg Mario Vargasa-Llosy)
„Pisarze, którzy uciekają od własnych demonów, narzucając sobie inne tematy, bardziej w ich przekonaniu oryginalne czy atrakcyjne, popełniają kardynalny błąd. Żaden temat nie jest sam w sobie ani dobry, ani zły dla literatury. Rezultat zależy od tego, w co się ów temat przeobraża, [...]
Sekret prawdziwych pisarzy
Prawdziwi pisarze, to znaczy pisarze, dla których pisanie to coś więcej niż „budowanie marki”, „zdobywanie czytelników” i „zyskiwanie coraz większych zaliczek”, znają sekret. Jego poznanie niektórzy z nich okupili naprawdę drogo: załamaniem, depresją, miesiącami, a nawet latami udręki. Prawdziwi pisarze wied [...]